ΕΚΘΕΣΗ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ-Ο Μοντένι και το iPod

Ο Μοντένι και το iPod

Το iPod της Apple ήταν το αντικείµενο που ερχόταν πρώτο σε ζήτηση την εορταστική περίοδο του 2009, σύµφωνα µε τους «Νιου Γιορκ Τάιµς». Πρό­κειται για µια µικροσκοπική συσκευή εγγραφής και αναπαραγωγής ήχου, η οποία, ως προς τις τεχνικές της δυνατότητες, διαφέρει ριζικά από τα ογκώδη, «προϊστορικά» γουόκµαν. «Στο iPod µου έχω γράψει 10.000 τρα­γούδια απ' όλο τον κόσµο», λέει µια φίλη. Έτσι, η «δική» της µουσική τη συνοδεύει παντού: όταν οδηγεί και όταν βαδίζει, όταν µαγειρεύει, όταν ποτίζει τα λουλούδια, όταν κατεβάζει τα σκουπίδια.

Όλο και περισσότεροι άνθρωποι κυκλοφορούν µε αυτιά ερµητικά κλειστά στον έξω κόσµο, αλλά τεντωµένα στον ιδιωτικό µουσικό τους κόσµο. Με ένα «αϊποντάκι», στην ορίτζιναλ ή τη μαϊμουδίστικη εκδοχή του, εύκολα µπορεί κανείς να κλειδώσει τη βοή της πόλης, τις κραυγές των µικροπωλητών, τις σκόρπιες κουβέντες των αγνώστων και να οχυ­ρωθεί στο µουσικό του εγώκοσµο.

Στη δουλειά ή στο σχολείο κάνουµε ό,τι πρέπει, ό,τι µας λένε ό,τι περι­µένουν οι άλλοι από εµάς, αλλά στο δικό µας, τον ατοµικό χρόνο, ακούµε ό,τι θέλουµε να ακούσουµε, συζητάµε µε όποιον µας αρέσει, σηκώνουµε το τηλέφωνο εφόσον το θέλουµε, αφού η αναγνώριση κλήσης µάς επιτρέ­πει να απουσιάζουµε κατά βούληση. Δεν είµαστε πια εξαρτηµένοι από το πρόγραµµα των άλλων, του ραδιοφώνου ή της τηλεόρασης, αφού διαρκώς εµπλουτίζεται η ατοµική µας συλλογή µε cds και dvds, τώρα δίνουµε τη δι­κή µας παραγγελιά στο Ίντερνετ, «κατεβάζουµε» ότι µας ανεβάζει, δεν εί­µαστε υποχρεωµένοι να υποστούµε τις επιλογές των άλλων. Είµαστε πλέ­ον αυτάρκεις και µοναχικοί ταξιδιώτες σε ένα µικροσύµπαν που εµείς ορί­ζουµε τις συντεταγµένες του. Ως προς την ενηµέρωση, αν θέλουµε γράφουµε εµείς τα δικά µας πρωτοσέλιδα, σερφάρουµε και διαλέγουµε το εί­δος των ειδήσεων που µας ενδιαφέρουν.

Είναι τελείως διαφορετικός ο τρόπος που ακούµε µουσική µαζί µε άλ­λους (στη συναυλία, στο πανηγύρι, στη βόλτα) από αυτό το βύθισµα σε έναν κόσµο όπου κανείς δεν κρυφακούει, κανείς δε σιγοµουρµουρίζει ένα σκοπό µαζί µας, κανείς δε διαφωνεί ή συµφωνεί µε τις µουσικές προτιµή­σεις µας. Τη θέση της συλλογικής, της µοιρασµένης ηχητικής ή και οπτικής εµπειρίας καταλαµβάνει ένα ατέλειωτο άθροισµα ατοµικών εµπειριών. «Πάρε τα 10.000 τραγούδια σου και φεύγα, δε σ' αντέχω πια!»

«Καµία ευχαρίστηση δεν έχει γεύση για εµένα δίχως να τη µεταδίδω σε άλλον» έγραφε πριν από 400 τόσα χρόνια ο Μισέλ ντε Μοντένι, που έβρισκε ότι ακόµα και µια «εύθυµη σκέψη» γίνεται πικρή «επειδή µόνος µου τη γέννησα και δεν έχω κανέναν να του την προσφέρω» («Δοκίµια», Βιβλίο Τρίτο, µτφρ. Φίλιππος Δρακονταειδής). Αν κάποιος επισκέπτης από το µέλλον χάριζε στο Μοντένι ένα ipod µε χιλιάδες εξαίσιες µουσι­κές, αλλά υπό τον όρο να µην τις µοιραστεί ποτέ µε κανέναν, ποια θα ήταν άραγε η απάντησή του;

Όσο λιγότερο µας πέφτει λόγος για τα µεγάλα ζητήµατα της εποχής µας, π.χ. για την υπερθέρµανση του πλανήτη ή τα δηµοκρατικά δικαιώµα­τα, τόσο πιο ελεύθεροι είµαστε να πλάσουµε τον καταναλωτικό µικρόκο­σµό µας, να υψώσουµε τα ιδιωτικά µας τείχη µε υλικά της αρεσκείας µας.

Μαριάννα Τζιαντζή, εφηµ. «Η Καθηµερινή», 24/12/09

Παρατηρήσεις:

1.    Να γράψετε την περίληψη του κειµένου. (100 περίπου λέξεις)

       (Μονάδες 25)

2.    Έτσι, αλλά, εφόσον, αφού, υπό τον όρο, όσο ... τόσο: Να σχολιάσετε τη σηµασία των υπογραµµισµένων διαρθρωτικών λέξεων του κειµένου.

     (Μονάδες 12)

3.    Να αναγνωρίσετε το κειµενικό είδος στο οποίο κατατάσσεται το κείµε­νο και να δικαιολογήσετε την άποψή σας.

     (Μονάδες 10)

4.    «Καµιά ευχαρίστηση δεν έχει γεύση για µένα δίχως να τη µεταδίδω σε άλλον». Να αναπτύξετε το νόηµα της φράσης του Μοντένι, συσχετίζο­ντάς την και µε τη σύγχρονη εποχή, σε µία παράγραφο 100 λέξεων.

     (Μονάδες 13)

5.    «Όσο λιγότερο µας πέφτει λόγος για τα µεγάλα ζητήµατα της εποχής µας, π.χ. για την υπερθέρµανση του πλανήτη ή τα δηµοκρατικά δικαιώµατα, τόσο πιο ελεύθεροι είµαστε να πλάσουµε τον καταναλωτικό µικρόκοσµό µας, να υψώσου­µε τα ιδιωτικά µας τείχη µε υλικά της αρεσκείας µας». Να αναπτύξετε την παρα­πάνω άποψη σε ένα κείµενο 400 λέξεων που θα δηµοσιευτεί σε εφηµερίδα του σχολείου σας.                                                                                (Μονάδες 40)