ΈΚΘΕΣΗ Γ΄ ΛΥΚΕΙΟΥ-Το απρόσωπο στη δουλειά

Το απρόσωπο στη δουλειά

            Από τα βασικότερα προβλήματα του σύγχρονου ανθρώπου θεωρείται η αποξένωση του σε κάθε χώρο δραστηριότητας. Αυτό μπορούμε να το παρατηρήσουμε στο μέρος όπου περνά, ίσως, τις πιο πολλές του ώρες. Ο επαγγελματικός χώρος σήμερα, αντί να ενώνει τους ανθρώπους, τους απομονώνει και τους αποξενώνει περισσότερο από κάθε άλλη εποχή. Οι πιο πολλές δουλειές σήμερα έχουν διαβρωθεί από τη σύγχρονη «ασθένεια», την τυποποίηση. Η προσωπική δημιουργικότητα δεν επιτρέπεται, μια και τη δουλειά την κάνουν προγραμματισμένα οι μηχανές. Κάθε μέρα γίνονται οι ίδιες κινήσεις, παράγεται το ίδιο αντικείμενο, απαιτείται η ίδια διαδικασία.

            Όλα τούτα συντελούν και σε μια άλλη πτυχή του σύγχρονου τραγικού τρόπου διαβίωσης: ο άνθρωπος γίνεται αντικοινωνικό ον, αφού δεν έρχεται σε επαφή με τα υπόλοιπα άτομα με τα οποία δουλεύει στον ίδιο χώρο. Έτσι παρατηρούνται θλιβερά φαινόμενα: άνθρωποι που στη δουλειά απέχουν μόνο λίγα μέτρα, να μην έρχονται καθόλου σε επαφή στην καθημερινή ζωή τους έξη από το εργοστάσιο. Σ’ αυτό συμβάλλει και η όλη δομή της σύγχρονης κοινωνικής ζωής, που δημιουργεί το καθημερινό άγχος. Σπάνιες ή ελάχιστες διαφοροποιήσεις στην καθημερινή μας ζωή. Προγραμματισμένες κινήσεις για να μη χάνουμε χρόνο στη δουλειά, στο σχολείο, στις διαπροσωπικές σχέσεις. Η «ρουτίνα» της καθημερινότητας σκοτώνει ό,τι έχει αφήσει ακόμα άθικτο η μηχανοποίηση και ο προγραμματισμός.

            Και είναι σύγχρονο φαινόμενο αυτό, αφού ποτέ προηγούμενα στην ανθρώπινη Ιστορία οι δουλειές δεν ήταν τόσο καλά οργανωμένες, τόσο καλά προγραμματισμένες και παραγωγικές. Βέβαια υπάρχουν και εξαιρέσεις σ’ όλη αυτή την κατάσταση, αλλά περιορίζονται σε λίγα επαγγέλματα και κυρίως σ’ αυτά που έχουν σχέση με τις Καλές Τέχνες ή τις Επιστήμες, αν και σε τούτες η σύγχρονη αντίληψη θέλει τον προγραμματισμό.

            Λογικά, λοιπόν, έρχονται τα αποτελέσματα όλης αυτής της κατάστασης. Η ψυχρότητα στην παραγωγή μεταφέρεται και στις ανθρώπινες σχέσεις. Η κατανόηση απουσιάζει και δίνει τη θέση της στη σκληρότητα και την απανθρωπιά. Χάνονται οι λαϊκοί καλλιτέχνες και δίνουν τη θέση τους στην «έντεχνη» δημιουργία, που  μπορεί μεν να είναι καλή, της λείπει όμως το «αίσθημα» που παρουσίασε ένας Θεόφιλος.

            Γίνεται λοιπόν αντιληπτό πως όλη τούτη η κατάσταση είναι αντιανθρώπινη και πρέπει να αλλάξει. Οι λύσεις βέβαια θα είναι θεωρητικές ή τουλάχιστον μακροχρόνιες. Πρέπει όμως να γίνει μια προσπάθεια για την αλλαγή, αφού είναι βέβαιο ότι ενοχλεί όλους μας. Οι συνθήκες εργασίας στα τεχνικά επαγγέλματα πρέπει να αλλάξουν. Το πώς και με ποιους συγκεκριμένους τρόπους, θα το βρουν όσοι ασχολούνται με την ψυχολογία και την παραγωγικότητα. Εμείς αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι μόνο η καλλιέργεια η ατομική μας, ώστε ν’ αποκτήσουμε ενδιαφέροντα και ανθρωπιά. Ίσως βέβαια και τίποτε απ’ όλα αυτά αλλά να περιμένουμε την εποχή που τα ρομπότ θα πάρουν τη θέση μας μπροστά στη μηχανή και θα μας δώσουν τη δυνατότητα να ξαναγυρίσουμε στην Αρχαία Αγορά. Μέχρι τότε όμως πρέπει να ετοιμαζόμαστε.

                                                                                                         (Γ. Μαυρογιάννη)

Παρατηρήσεις:

1. Να δοθεί η περίληψη του κειμένου σε μια παράγραφο 80 περίπου λέξεων.

                                                                                                                  (Μονάδες 25)

2. Πώς επιτυγχάνεται η συνοχή και η συνεκτικότητα μεταξύ των παραγράφων του κειμένου;

                                                                                                                    (Μονάδες 5)

3. Να γραφεί ένα συνώνυμο για τις εξής λέξεις του κειμένου: αποξένωση, διαβρωθεί, συντελούν, πτυχή, διαπροσωπικές, αποτελέσματα, συνθήκες, αλλάξουν, αντιληπτό, σκληρότητα.                                                (Μονάδες 10)

4. Τι εννοεί ο συγγραφέας κάνοντας λόγο για αποξένωση του ανθρώπου σε κάθε χώρο δραστηριότητας; Να αναπτύξετε την απάντησή σας σε μια παράγραφο 80 περίπου λέξεων.

                                                                                                                  (Μονάδες 10)

5. Να γίνει δομική ανάλυση της τέταρτης παραγράφου.

                                                                                                                  (Μονάδες 10)

Παραγωγή Λόγου: Στο κείμενο αναφέρεται έμμεσα ότι η αλλοτρίωση ευθύνεται και για τη «δυσκολία στη δημιουργία και εδραίωση αυθεντικής φιλίας, διατήρη­ση ενός επιπέδου επαρκούς ψυχοκοινωνικοοικονομικής αίσθησης «ασφάλειας» και αυτοπεποίθησης». Θεωρώντας πως οι εκδηλώσεις αυτές της αλλοτρίωσης είναι στη σύγχρονη εποχή πολύ συνηθισμένες , να προσπαθήσετε να επισημάνετε τα αίτια που κατά τη γνώμη σας οδηγούν σε αυτά τα φαινόμενα και να προτείνετε τρόπους , ώστε ο άνθρωπος να καταφέρει να βελτιώσει τις σχέσεις του με τον κοινωνικό του περίγυρο και να νιώσει περισσότερη ασφάλεια κι αυτοπεποίθηση. (500 περίπου λέξεις)                                                                                                                                        (Μονάδες 40)